آیا بذر گلخانه، عامل بقای نسل گیاه است؟!

بذر گلخانه، تخم گیاه یا seed است که مسئول یت تولید مثل و تکثیر گیاه را به عهده دارد.

برای افزایش انواع گیاهان، روش‌های زیادی وجود دارد، که پرکاربردترین آنها کاشت بذر است. بذر گلخانه یا تخم (seed) که در زمره نهاده‌های گلخانه قرار می‌گیرد، مهم‌ترین بخش یک گیاه است که برای تولیدمثل و تکثیر گیاه استفاده می‌شود.

در واقع بذر، هر بخشی از گیاه است که بتواند دقیقا همان گیاه را تولید کند. به‌طور کل، بخشی از محصول دانه مانند حبوبات و غلات، غده مانند شلغم و سیب زمینی، ریشه مانند پیچک و نعنا، یا پیاز مانند گل لاله و سنبل، که در زیر خاک قرار می‌گیرند همگی بذر هستند؛ زیرا هر کدام از اینها جوانه می‌زنند و موجب رشد گیاه می‌شوند.

بدون وجود بذر، میزان تولید محصولات کشاورزی با کاهش شدیدی روبرو خواهد شد. از همین‌رو بذرها جایگاه مهمی در سبد مصرف تولیدکننده‌ها دارند و آنها دغدغه زیادی برای خرید بذر گلخانه‌ای دارند. 

بنابر اهمیت فوق‌العاده بذر در تولیدات گلخانه‌ای و کشاورزی، این مطلب به معرفی انواع بذر گلخانه، بخش‌های یک بذر، مراحل کاشت بذر و انواع خاک مناسب کشت بذر می‌پردازد.

عناوینی که در ادامه می‌خوانید

بذر گلخانه‌

تنها کاربرد بذر گلخانه، کاشت و برداشت محصولات مختلف نیست؛ بلکه بذر بعضی از گیاهان، مصرف دارویی دارد و طب سنتی نیز از برخی بذرها به‌عنوان دمنوش استفاده می‌کند.
هم‌چنین برخی افراد از بذر برای روغن کشی استفاده می‌کنند؛ آنها روغن بدست آمده را برای موارد دارویی یا بهبود سلامت پوست و مو به مصرف می‌رسانند. این کاربردهای متعدد بذر، بر افزایش تقاضا و خرید بذر گلخانه‌ای تاثیر مستقیم دارد.
جهت اطلاع از قیمت بذر گلخانه‌ای و خرید آن مشاهده لینک زیر خالی از لطف نیست.

بیشتر بخوانید: خرید انواع بذر گلخانه‌ای

بذر گلخانه - انواع بذر گلخانه‌ای

انواع بذر گلخانه

انواع مختلف بذر وجود دارد که رایج‌ترین آنها در بخش زیر معرفی و بررسی می‌شوند.

  • بذر خیار و گوجه‌فرنگی
  • بذر  فلفل دلمه‌ای
  • بذر توت‌فرنگی
  • بذر سبزی‌های خوردنی
  • بذر گل‌های تزیینی
  • بذر خربزه، هندوانه و طالبی

بذر خیار و گوجه فرنگی گلخانه‌ای

بذر خیار گلخانه‌ای و گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای مزیت‌های فراوانی دارند. از جمله اینکه، این بذرها در تمامی فصول بازار خوبی دارند و در سال چندین‌بار محصول می‌دهند.
در طول یک‌سال در زمینی به وسعت یک هکتار، تقریبا ۶۰۰ تن خیار یا گوجه می‌توان برداشت کرد.

بذر گلخانه - بذر خیار گلخانه‌ای

بذر فلفل گلخانه‌ای

به دلیل وجود رنگ‌های مختلف فلفل، بذرهای مختلفی از آن نیز وجود دارد. هنگام خرید بذر فلفل گلخانه‌ای، باید علاوه بر توجه به نام شرکت تولیدکننده آن، به رنگ بذر هم توجه کرد.
این بذر بازار فروش خوبی دارد؛ و در صورت کاشت این بذر در هر هکتار، ۴۶۰ تن محصول قابل برداشت است.

بذر گلخانه - بذر فلفل گلخانه‌ای

بذر توت فرنگی گلخانه‌ای

زمان کاشت بذر توت‌فرنگی گلخانه‌ای، اواخر پاییز یا اوایل بهار است و در تابستان سال بعد برداشت می‌شود. امکان برداشت از بوته توت‌فرنگی، تا چندین سال وجود دارد.

بذر گلخانه - بذر توت‌فرنگی گلخانه‌ای

بذر سبزی های خوردنی

کشت بذر سبزی‌های خوردنی در گلخانه، بسیار ساده است. با کاشتن انواع سبزی در فصل بهار، به‌طور مداوم تا آخر پاییز می‌توان سبزی تازه برداشت کرد.

بذر گلخانه- بذر سبزی خوردنی گلخانه‌ای

بذر گل های تزیینی

گل‌های زینتی، دارای بازارهای خارجی و داخلی بسیار پر بازدهی هستند. بنابراین کشت این بذرها می‌توانند سوددهی قابل وجهی داشته باشند. به همین دلیل نسبت به دیگر بذرهای گلخانه‌ای‌، باید در  مدت زمان کاشت، داشت و برداشت آنها دقت بیشتری به خرج داد.

بذر گلخانه- بذر گل تزیینی گلخانه‌ای

بذر خربزه، هندوانه و طالبی

بذر این محصول نیز در بین محصولات پر سود گلخانه‌ای است. این بذر در اوایل اردیبهشت کشت شده و در اواسط تابستان برداشت می‌شود. برای کسب سود بیشتر، بهتر است این محصول را در فصل پاییز کاشت تا بتوان در زمستان برداشت کرد؛ زیرا در این برهه زمانی به دلیل نبودن این‌گونه محصولات در بازار‌‌،  با مبلغ بیشتری آن را می‌توان روانه بازار کرد.

بذر گلخانه - بذر طالبی گلخانه‌ای

بخش‌های یک بذر

بذر گلخانه از چهار بخش پوسته، جنین، آنزیم‌ها و هورمون‌ها و مواد ذخیره‌ای تشکیل شده‌اند.

  •  پوسته
    پوسته از سطحی‌ترین بخش یک بذر است. این بخش از قسمت‌های داخلی بذر مانند جنین، در برابر شرایط نامساعد محیطی مراقبت می‌کند.

  • جنین
    این بخش شامل جنین، 1 یا 2 عدد لپه و هیپوکوتیل است.

  • آنزیم‌ها و هورمون‌ها
    عامل به‌وجود آمدن بافت جدید در مرحله جوانه‌زنی، آنزیم‌ها هستند. هورمون‌ها نیز کمک‌کننده تحریک تولید آنزیم‌ها در این روند هستند.

  • مواد ذخیره‌ای
     این قسمت از بذر، مسئولیت تامین مواد غذایی لازم را برای جنین به عهده دارد؛ البته این مسئولیت تا زمانی‌ است که بتواند عمل فتوسنتز را انجام دهد. در این مواد، لیپیدها، کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و … وجود دارند و مقادیر آنها در بذر گیاهان مختلف، متفاوت است.

مراحل کاشت بذر گلخانه

هدف از کاشت بذر، رشد به‌موقع جوانه در آب‌وهوای مناسب است. هنگام خرید بذر، باید به توضیحات پشت بسته توجه لازم را کنید و طبق آن، کشت بذر را شروع نمایید.

در این بخش قصد داریم مراحل کاشت بذر گلخانه را گام‌‌به‌گام معرفی کنیم.

انتخاب زمان مناسب کاشت بذر

  • با توجه به برچسب توضیحات پشت بسته، زمان کاشت بذر باید رعایت شود.

انتخاب محفظه مناسب برای کاشت بذر

محفظه‌هایی با عمق دو الی سه اینچ و دارای حفره‌های زه‌کشی‌، مناسب کشت بذر هستند.

انتخاب خاک مناسب

تاکید می‌شود از خاکی تازه و ضدعفونی‌شده، به‌طوری‌که عاری از هرگونه بیماری باشد، استفاده کنید. از خاک باغچه یا خاکی که قبلا استفاده شده پرهیز نمایید. قبل از انتقال خاک به محفظه‌ها، خاک باید به میزان لازم با آب مرطوب شده، اماخیس نشود. 
چند هفته بعد از جوانه زدن بذر، خاک را با کود مایع تغذیه کنید.

شروع به کاشت بذر

برای پی‌بردن به عمق لازم خاک برای کشت بذر، طبق توضیحات پشت بسته عمل کنید. بذرهای کوچکتر روی سطح خاک اما بذرهای بزرگتر، زیر خاک مدفون می‌شوند.

آبیاری و کوددهی مکرر

هنگام جوانه زدن بذر باید با آب‌پاش، خاک بذر را مرطوب کرد؛ اما خاک نباید خیس شود. تا زمان آبیاری بعدی، خاک باید تقریبا خشک شود. هم‌چنین جوانه بذر باید با کود مایع طبق دستورالعمل مصرف کود، تغذیه شود.

نور خیلی زیاد

جوانه ها برای رشد خوب و سریع به نور زیاد نیاز دارند. نور کم باعث رشد ناقص و ضعیف شدن گیاه می‌شود. نور در همه جهات باید به جوانه‌ها بتابد.

بذر گلخانه - مراحل رشد بذر

خاک مناسب بذر

چند نوع خاک مناسب برای کاشت بذر گلخانه وجو دارند، که در بخش زیر معرفی و بررسی می‌شوند. انواع این خاک‌ها عبارتند از:

  • پیت‌ماس
  • کوکوپیت
  • کود حیوانی
  • ورمی کمپوست
  • خاک برگ

پیت ماس

اولین پیشنهاد برای کشت بذر، استفاده از خاک پیت‌ماس است. پیت ماس، مواد فیبری شامل لاشه‌ خزه‌ها است. این لاشه‌ها در باتلاق‌ها و آبگیرها در لا‌به‌لای گل‌و‌لای روی هم انباشته شده و گذشت زمان موجب فساد و ترکیب آن با اجساد حشرات می‌شود.

کوکوپیت

کوکوپیت، همان الیاف خشک روی پوست نارگیل است؛ وجود این الیاف در خاک، باعث جذب بیشتر آب شده و برای بذر پاشی و رشد بذر بسیار مناسب است.

کود حیوانی

به فضولات حیواناتی مانند گاو، گوسفند، اسب و مرغ کود حیوانی می‌گویند. مواد آلی و غذایی بسیاری در این کود وجود دارد؛ اما مقدار مواد موجود در این کود‌ها به دلیل خوراک حیوانات، متفاوت است.

 ورمی کمپوست

کود ورمی کمپوست، شامل عناصری مانند نیتروژن، کربن، فسفر، کلسیم، پتاسیم، آهن، روی و عناصر ماکرو و میکرو است. این کود‌‌، توسط انواع خاصی از قارچ‌ها، کرم‌ها و باکتری‌ها تولید می‌شود.

 خاک برگ

این خاک از نظر غذایی ارزش زیادی ندارد، اما به‌خاطر آماده‌سازی خاک جهت نفوذپذیری آب و هوا، خاک پر مصرفی است. برای تهیه خاک برگ، گودالی در فصل پاییز حفر می‌کنند و برگ درختان به مدت هشت تا نه ماه در آن مدفون می‌شوند. هرقدر زمان بیشتری از دفن برگ‌ها بگذرد، کیفیت آن خاک برگ بیشتر می‌شود.

مشتاق شنیدن نظرات شما هستیم

شیخ‌الاسلامی
ارسال دیدگاه